Yazar Rumuzu: begonya2000
Eser Sıra Numarası: 170218eser21
SİYAH
VE BEYAZ
Kişilik,
insanın kendine özgü davranışlarının psikolojideki karşılığıdır. Kişilik
özellikleri insanları birbirinden ayırır ve onları biricik kılar. Şayet bu
özellikler insana yakışır nitelikteyse kişilik düzgün ve pürüzsüz, insana
yakışanın aksine, bireyin değerini düşürecek nitelikte ise, kişilik bozuk
demektir. Kişiliğin düzgün ya da bozuk olma durumu bazı etkenlere bağlıdır. Bu
etkenlerden ego ve özgüven birbirine zıt, bir o kadar da yakın iki kavramdır.
Bu iki kavram arasındaki farkı oluşturan insanın hangi özellikleridir? Bunun tespiti için ego ve özgüven kavramlarının hangi anlamlarda
kullanıldığını bilmek gerekir.
Terim olarak “ego” ilk kez 1923’te Moravyalı Nörolog Sigmund
Freud tarafından ortaya konulan bir kavramdır. Sigmund Freud’a göre ego, id ile
süper ego arasındaki dengeden sorumlu savunma mekanizmasıdır. Burada bahsedilen
denge olayı birey için çok önemlidir. İnsanın hayvansal yani içgüdüsel
tarafı “id”i, ahlaki idealleri ise süper egoyu temsil etmektedir. Egonun
bu ikisi arasındaki dengeyi sağlama durumu insanı insan yapan özelliktir. Ego,
psikoloji alanında Freud’un tanımı ile kabul görürken, günlük hayatta ise
bireyin kendine ait olmayan özellikleri, kendi özelikleriymiş gibi gösterme
çabası olarak bilinmektedir. Özgüven ise kişinin kendine olan güven duygusudur.
Yapabileceklerinin bilincinde olması, hayata ümitle bakması ve neleri
başarabilirim, neleri başaramam sorularına verdiği gerçekçi ve pozitif cevaplar
bireyin özgüveninin sonucudur.
Özgüven ile ego arasındaki farkın insanın hangi özellikleri
olduğunu belirlerken, ego kavramını Freud’un tanımı ile değil de günlük hayatta
ki tanımı ile ele aldığımızda daha net sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Psikojideki
anlamıyla savunma mekanizması olarak çalışan ego, “özgüven”le işbirliği yaparak
iki kavramı birbirine yaklaştırırken; günlük hayatta kullanılan ego ise
“özgüven”in aksi yönünde hareket etmektedir. Olumsuz ego geliştirmiş
bireyler insanlara tepeden bakarlar. Tavırlarında narsizmin etkileri
görülür. Her şeyi bildiklerini ve bildiklerinin doğru olduğunu düşünürler.
Toplumun değer verdiği ancak kendilerinde olmayan özelliklere sahipmiş gibi
gösteriş yapma ve sürekli kendilerinden bahsetme eğilimi içindedirler.
Hedefleri için gidilen yolun doğru veya yanlış olmasını önemsemeden
başarıya odaklanmışlardır. Örneğin kopya çekmek yanlış bir davranış
olmasına rağmen bu tip insanlar için kazanma yöntemidir. Onlar için başarılı
olma, başarı duygusunu doyurmaktan çok insanların takdirini kazanmak içindir.
Bu yüzden başarısızlık durumlarında duygusal çöküş yaşamaları kaçınılmazdır.
Özgüveni gelişmiş bireyler ise egonun tam tersine tüm
insanlara eşitlik ilkesi ile bakarlar. Öz saygıları narsist özellik
göstermelerine engeldir. Daha fazlasını elde etmek için her zaman doğru
yöntemleri kullanarak ahlaki ideallerle gayret gösterirler. Başarılı
Atletimiz Levent Ateş 21. Balkan
Salon Atletizm Şampiyonasının 1500 metre yarışında
Yunanlı rakibi Dimitrakis’e önce ayakkabısını daha sonra da çivilerini vererek
yarışçının diskalifiye olmasını engellemesi ile buna çok güzel bir
örnektir. Bu kıyasıya yarış sonucunda Türk Atlet Levent Ateş üçüncü,
Dimitrakis ise şampiyon olmuştur. Özgüven sahibi insanlar, kendileri ve
başkaları hakkında olumlu duygular geliştirerek hayata katkı sunmak isterler.
Başarının veya başarısızlığın sebeplerini gerçekçi bir şekilde ele alırken,
sonuçtan çok sürecin kendilerine ne kattığına bakarlar. Böyle bireyler
yapabileceklerini ve yapamayacaklarını ayırt edebilirler. Bu da onların
başarısızlıkla karşılaşma ihtimalini azaltır.
Buraya kadar bahsettiklerimizden ve Levent Ateş örneğinden de
anlıyoruz ki; ego ve özgüven arasındaki en temel fark, egonun kişiliğe zarar
verirken özgüvenin kişiliği güçlendirmesidir. Aslında ego bir insanın
olmazsa olmazı, ona varlık veren bir kavramdır. Günlük hayatta ise egosunu
aşırı doyurmuş, insan olmadaki dengeyi bozmuş kişilikler için
kullanıldığından olumsuz bir anlam yüklenmiş görünüyor . İşte ego ve
özgüven arasındaki fark da egoya yüklenen anlamlar sonucu ortaya
çıkmaktadır. Kısacası ego ve özgüven arasındaki farkı oluşturan insanın
kişilik özellikleridir. Başarılı, mutlu ve huzurlu bir toplum için o toplumu
oluşturan bireylerin sağlam bir kişiliğe sahip olması gerekir. Sağlam bir
kişilik için ise özgüven duygusu büyük bir önem, ego ise tehlike arz
etmektedir.